برنامۀ ملی میثاق شهروندی بنیاد دورنمای تحقق خود کفایی برای دولت جمهوری اسلامی افغانستان است. این برنامه، تعهد همکاری بین دولت افغانستان وهزاران قریۀ آن میباشد. برنامۀ ملی میثاق شهروندی یکی از تعهدات حکومت بوده تا خدمات ابتدائی را مطابق به اولویت بندی مردم در تمامی قریه ها و شهرهای افغانستان ارائه نماید. این برنامه بر اساس پلانگذاری و گزارش دهی مالی به سطح هرقریه متحد، ساخته شده است، مردم قریه اهداف انکشافی خویش را نظارت کرده، کیفیت خدمات ارایه شده را تحت نظارت داشته و شکایات خویش را به مقامات و جامعۀ مدنی گزارش می دهند. برنامۀ ملی میثاق شهروندی انکشاف همه شمول و حسابدهی را در تمامی سطوح حکومتداری بهبود می بخشد. برنامۀ ملی میثاق شهروندی صدای گروههای آسیب پذیر چون زنان، عودت کننده گان و فقرا می باشد و این نشان دهندۀ حضور مثبت حکومت افغانستان در مناطقیست که قبلا در آنجا عدم قانونیت و فقر حکم فرما بوده است.
برنامۀ ملی میثاق شهروندی برای اولین بار در سند پالیسی دولت افغانستان بنام «تحقق خود کفایی» معرفی گردیده است. افغانستان بیش از ۱۵ سال تجربۀ موفقانۀ انکشافی قریه ها را دارا بوده که برنامۀ همبستگی ملی از بارز ترین نمونه های آن است. علاوتاً برنامه های دولتی و غیر دولتی دیگری که با قریه ها همکاری داشته اند، نیزشامل این تجربه میشوند. این تجارب و همکاری موفقانه، برنامۀ ملی میثاق شهروندی را تقویت مینماید تا پروژه های انفرادی را به یک برنامۀ پایدار در سراسر کشور، مبدل نماید.
شوراهای انکشافی قریه ها:
شوراهای انکشافی قریه ها در محراق توجه برنامۀ ملی میثاق شهروندی قرار دارند. این شورا ها در پلان گذاری، مذاکره و مدیریت سرمایه گزاری های انکشافی موظف اند. از طریق برنامۀ همبستگی ملی ۳۵۰۰۰ شورای انکشافی قریه در سراسر افغانستان ایجاد گردیده است. این شوراها تقریباً دو بیلیون دالر امریکایی را در پروژه های زیربنایی با حداوسط ۳۵٪ برگشت سرمایه (سودیکه از این سرمایه گزاری دوباره بدست آمده است) به مصرف رسانیده اند و تقریباً ۳۰٪هزینه ها و نیروی کار را خود مردم قریه ها مهیا کرده اند که این خود، نشانه های اعتماد، محبوبیت و علاقه مندی مردم قریه را وانمود می کند. شوراها در مورد مدیریت مالی، حفظ اسناد و مکاتیب، اصول اساسی شفافیت، مشارکت و حسابدهی آموزش دیده اند. ارزیابی های مستقل مکرراً نشان داده است که هیچ پروژه یی به اندازۀ برنامۀ همبستگی ملی در ارایۀ خدمات مؤثر از لحاظ قیمت و به مقیاس وسیع، در محلات روستایی که رسیدن به آنها دشوار بود، رسیده نمیتواند.
از طریق برنامۀ ملی میثاق شهروندی، شوراهای انکشافی قریه بصورت دموکراتیک انتخاب شده و برای تطبیق پروژه های ابتدائی انکشافی، آموزش داده می شوند. وجوۀ مالی برای پروژه ها مستقیماً از وزارت مالیه به حسابات بانکی هریک از شوراهای انکشافی قریه انتقال می یابد. درحالیکه وزارت احیأ و انکشاف دهات فعالیت های ساحات روستایی و ادارۀ مستقل ارگان های محلی، فعالیت های ساحات شهری را حمایت و نظارت می نمایند. شوراهای انکشافی قریه ها، تطبیق کنندۀ مستقیم پروژه ها در قریۀ خویش میباشند.
خدمات حداقل معیاری:
یکی از مواردی که برنامۀ ملی میثاق شهروندی را از برنامۀ همبستگی ملی متمایز می سازد؛ خدمات حداقل معیاری است. برخلاف برنامۀ همبستگی ملی، مردم قریه ها در برنامه ملی میثاق شهروندی دارای حداقل معیارهای تعیین و تعریف شده بوده و به خدمات ابتدائی دسترسی خواهند داشت. این خدمات از طرف مردم قریه نظارت گردیده و از طریق کارت های نمره دهی گزارش داده خواهند شد. خدماتیکه توسط برنامۀ ملی میثاق شهروندی ارائه می شوند، شامل موارد ذیل خواهند بود:
|